Mąka orkiszowa to produkt otrzymywany z mielonych ziaren orkiszu. Jest to pradawne zboże, którego historia sięga 2500 lat przed Chrystusem. W przeciwieństwie do zwykłej mąki pszennej, ziarna orkiszu zachowują swoje łupiny podczas procesu mielenia. To sprawia, że mąka orkiszowa zachowuje więcej składników odżywczych.
Dostępna jest w dwóch głównych odmianach: biała (typ 630) oraz razowa (typ 2000). Stanowi zdrowszą alternatywę dla tradycyjnej mąki pszennej. Jest bogata w błonnik, witaminy i minerały.
Najważniejsze informacje:- Zawiera komplet niezbędnych aminokwasów
- Pomaga obniżyć poziom cholesterolu
- Wspomaga proces trawienia
- Powoduje mniejsze skoki cukru we krwi
- Może zastąpić zwykłą mąkę w większości przepisów
- Występuje w dwóch podstawowych typach: białej i razowej
- Zachowuje więcej składników odżywczych dzięki obecności łupin
Ziarno orkiszu - podstawa procesu produkcji mąki
Z czego powstaje mąka orkiszowa? Podstawą jest ziarno orkiszu, pradawne zboże o wyjątkowych właściwościach odżywczych. Charakteryzuje się twardą łuską, która skutecznie chroni wartościowe składniki znajdujące się wewnątrz. Ziarno orkiszu zawiera więcej białka i minerałów niż tradycyjna pszenica.
To właśnie specyficzna budowa ziarna sprawia, że produkcja mąki orkiszowej wymaga szczególnego podejścia. Ziarno ma jasnobrązowy kolor i jest nieco dłuższe od ziaren pszenicy zwyczajnej. Jest też bardziej odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne podczas uprawy.
Proces przygotowania ziarna do mielenia
Przed rozpoczęciem procesu mielenia orkiszu, ziarno przechodzi dokładne czyszczenie. Używa się do tego specjalistycznych separatorów, które usuwają zanieczyszczenia i ziarna niespełniające norm jakościowych.
Po oczyszczeniu następuje kondycjonowanie ziarna, czyli kontrolowane nawilżanie. Jest to kluczowy etap wpływający na jakość końcowego produktu.
- Wstępne czyszczenie ziarna
- Separacja magnetyczna
- Dokładne czyszczenie w separatorach
- Kontrolowane nawilżanie
- Leżakowanie przez określony czas
Czytaj więcej: Ile szklanek to 300 ml wody? Zdziwisz się jak niewiele!
Technologia mielenia orkiszu na mąkę
Jak powstaje mąka orkiszowa? Proces rozpoczyna się od rozdrabniania ziarna na walcach mielących. Następnie produkt przechodzi przez system przesiewaczy, które oddzielają różne frakcje.
W kolejnym etapie procesu produkcji mąki orkiszowej następuje stopniowa redukcja wielkości cząstek. Kluczowe jest zachowanie odpowiedniej temperatury podczas mielenia, aby nie zniszczyć wartościowych składników.
Ostatnim etapem jest separacja produktów mielenia według wielkości cząstek, co pozwala uzyskać różne typy mąki.
Rola łuski w procesie produkcji
Łuska orkiszu pełni kluczową funkcję ochronną. Zabezpiecza wartościowe składniki odżywcze przed utlenianiem i innymi niekorzystnymi procesami podczas mielenia.
To właśnie dzięki zachowaniu łuski skład mąki orkiszowej jest tak bogaty w minerały i witaminy. W tradycyjnym przemiale pszenicy łuska jest usuwana na początku procesu.
Rodzaje mąki orkiszowej i ich otrzymywanie
| Typ mąki | Zawartość błonnika | Zastosowanie |
| 630 | Niska | Wypieki jasne, ciasta |
| 1050 | Średnia | Chleby mieszane |
| 2000 | Wysoka | Pieczywo razowe |
Jak się robi mąkę orkiszową różnych typów? Kluczowa jest kontrola procesu przesiewania i stopień wyciągu mąki. Im wyższy typ mąki, tym więcej cząstek okrywy nasiennej pozostaje w produkcie końcowym.
Różnice w procesie uzyskiwania mąki białej i razowej
Przy produkcji mąki białej stosuje się dokładniejsze przesiewanie i więcej pasaży mielenia. Celem jest uzyskanie jak najjaśniejszej mąki o drobnej granulacji.
Z kolei przy mące razowej proces jest krótszy, a przesiewanie mniej dokładne. Dzięki temu zachowana zostaje większa ilość części zewnętrznych ziarna, co przekłada się na wyższą zawartość składników odżywczych.
Mąka orkiszowa a mąka pszenna - różnice w produkcji
Podstawową różnicą jest sposób obróbki ziarna przed mieleniem. Orkisz wymaga delikatniejszego podejścia ze względu na twardszą łuskę.
Produkcja mąki orkiszowej wymaga niższych temperatur mielenia niż w przypadku pszenicy. Jest to konieczne dla zachowania wartości odżywczych.
System przesiewania jest również inny - orkisz wymaga specjalnie dostosowanych sit ze względu na odmienną strukturę mąki.
- Trudniejsze oddzielanie łuski
- Niższa temperatura mielenia
- Więcej etapów czyszczenia
- Dłuższy proces kondycjonowania
- Specjalne sita do przesiewania
- Dokładniejsza kontrola wilgotności
System kontroli jakości w produkcji mąki orkiszowej
Kontrola jakości rozpoczyna się już na etapie przyjęcia ziarna. Sprawdzane są parametry takie jak wilgotność, zawartość białka i liczba opadania.
Podczas produkcji prowadzone są ciągłe testy granulacji i wilgotności. Każda partia mąki przechodzi szczegółowe badania fizykochemiczne i mikrobiologiczne.
Certyfikacja produktu końcowego
Gotowa mąka orkiszowa musi spełniać surowe normy jakościowe. Producenci zobowiązani są do uzyskania certyfikatów potwierdzających bezpieczeństwo żywności.
Dodatkowym wymogiem jest certyfikacja ekologiczna, jeśli mąka ma być sprzedawana jako produkt bio. Wymaga to spełnienia dodatkowych kryteriów dotyczących całego procesu produkcji.
Kluczowe aspekty produkcji mąki orkiszowej
Proces produkcji mąki orkiszowej to złożony cykl, który rozpoczyna się od selekcji wysokiej jakości ziarna. Kluczowym elementem jest zachowanie cennej łuski orkiszu podczas całego procesu mielenia, co odróżnia ją od tradycyjnej mąki pszennej.
Mąka orkiszowa występuje w różnych typach - od jasnej 630 do pełnoziarnistej 2000, a każdy rodzaj wymaga nieco innego procesu technologicznego. Najważniejsza jest kontrola temperatury podczas mielenia oraz odpowiednie przesiewanie, które wpływa na końcową jakość produktu.
Wyjątkowość produkcji mąki z orkiszu polega na zachowaniu wszystkich wartości odżywczych ziarna. Wymaga to specjalistycznego sprzętu, rygorystycznej kontroli jakości oraz certyfikacji, szczególnie w przypadku produktów ekologicznych.
