Popłoch pospolity to niezwykła roślina o wielu cennych właściwościach. W niniejszym artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć o tym ziołowym skarbie natury.
Czym jest popłoch pospolity i jak go rozpoznać?
Popłoch pospolity (Papaver rhoeas) to jednoroczna roślina z rodziny makowatych. Dorasta do wysokości 30-80 cm i ma charakterystyczne czerwone kwiaty z czarnymi plamkami u nasady płatków. Liście popłochu są podłużne, pierzastodzielne, ostro ząbkowane. Owocem jest torebka z nasionami.
Popłoch pospolity, zwany też makiem polnym, łatwo rozpoznać po jego jaskrawoczerwonych, efemerycznych kwiatach. Kwitnie od maja do września. Rośnie chętnie na polach uprawnych, przydrożach i nieużytkach. Często tworzy rozległe kobierce kwitnących roślin.
Gdzie występuje popłoch pospolity i jakie ma zastosowanie?
Zasięg występowania popłochu obejmuje Europę, północną Afrykę, Azję Zachodnią i Amerykę Północną. W Polsce jest pospolity na niżu i pogórzu, rzadziej występuje w górach.
Ze względu na barwne kwiaty popłoch jest uprawiany jako roślina ozdobna, często wmieszany w mieszanki nasion roślin jednorocznych. Dawniej wykorzystywano go w barwieniu tkanin na kolor czerwony. Stosowano też jako roślinę kosmetyczną i miododajną.
Jakie substancje zawiera popłoch pospolity i jakie mają właściwości?
Popłoch pospolity zawiera szereg cennych związków, m.in.:
- alkaloidy, głównie rhoeadynę
- garbniki
- saponiny
- olejki eteryczne
- flawonoidy
- związki żywiczne
- kwasy organiczne
- witaminy C, B, karotenoidy
Dzięki tym substancjom popłoch wykazuje działanie: przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, łagodzące ból, moczopędne, wykrztuśne, a także wzmacniające i regenerujące.
Czy popłoch pospolity ma właściwości lecznicze i jak je wykorzystać?
Tak, popłoch od dawna stosowany jest w lecznictwie ludowym inaturalnym. Wykazuje korzystne działanie przy:
- bólach głowy, zębów, menstruacyjnych
- kaszlu, chrypce
- nieżytach dróg oddechowych
- psorazie, egzemie, trądziku
- anemii
- obniżonej odporności
Napar z popłochu pije się na kaszel, nieżyty górnych dróg oddechowych, do płukania gardła. Z kolei nalewka z popłochu pomaga na bóle głowy, menstruacyjne, reumatyczne.
Jak uprawiać popłoch pospolity w domu i w ogrodzie?
Uprawa popłochu pospolitego jest bardzo łatwa. Wystarczy zasiać nasiona wiosną w pełnym słońcu, w przepuszczalnej i ubogiej glebie. Roślina nie ma specjalnych wymagań, ważne by nie przenaszać jej. Można ją uprawiać w doniczkach na balkonie i parapecie lub wysiewać bezpośrednio w ogródku.
Aby popłoch zakwitł obficie i długo, należy usuwać przekwitłe kwiaty. Dobrze komponuje się z innymi roślinami jednorocznymi i bylinami.
Jak zbierać i suszyć popłoch pospolity?
Do celów leczniczych zbiera się kwiatostany popłochu w fazie kwitnienia, najlepiej suche i słoneczne dni. Po zebraniu suszy się je szybko w temperaturze ok. 40-50°C. Dobrze wysuszone kwiaty mają wyraźny czerwony kolor.
Ziele popłochu zbiera się podczas kwitnienia, liście młode - na przedwiośniu. Suszy się je w cieniu lub sztucznie w temperaturze do 40°C. Surowce przechowuje się w szczelnych opakowaniach.
Jak przygotować napar i nalewkę z popłochu pospolitego?
Napar z popłochu przygotowuje się z 1 łyżeczki suszonych kwiatów na filiżankę. Zalewa się kwiaty wrzącą wodą i parzy pod przykryciem 10 minut. Pije się 2-3 filiżanki dziennie.
Nalewka z popłochu to 20 g suszonych kwiatów zalanych 0,5 l wódki lub spirytusu. Należy naświetlać 2 tygodnie, przecedzić. Pić po 30 kropli na bolący ząb lub bóle menstruacyjne.
10 ciekawostek o popłochu pospolitym, które warto znać
- ma ponad 60 odmian i mieszańców
- należy do 10 najpopularniejszych dziko rosnących kwiatów polnych w Polsce
- był inspiracją dla malarzy, m.in. Moneta, van Gogha
- nasiona zachowują zdolność kiełkowania nawet po 100 latach
- dawniej używany do barwienia sera na czerwono
- w niektórych krajach uznawany za chwast
- ma właściwości miododajne
- stosowany w kosmetyce ze względu na działanie łagodzące
- w lrlandii jest symbolem pamięci o powstaniach narodowych
- nazywany "tańczącym makiem" ze względu na kołysanie się na wietrze
Podsumowanie
Popłoch pospolity to niezwykła roślina o wielorakich zastosowaniach. Jego barwne kwiaty cieszą oko, a ziele i kwiaty mają cenne właściwości lecznicze. Warto poznać tę roślinę bliżej i wykorzystać jej dobroczynny wpływ na zdrowie. Uprawiany w ogrodzie lub doniczce popłoch z pewnością będzie ozdobą każdej przestrzeni.