Równouprawnienie w Hollywood to kwestia, która od lat wzbudza emocje i wywołuje ożywioną dyskusję. Mimo licznych kampanii, apeli i deklaracji, branża filmowa nadal zmaga się z nierównościami ze względu na płeć. Chociaż kobiety odnoszą sukcesy jako aktorki, ich obecność w roli reżyserek czy producentek pozostawia wiele do życzenia. W niniejszym artykule przyjrzymy się aktualnej sytuacji kobiet w przemyśle filmowym w Hollywood.
Kluczowe wnioski:
- Kobiety stanowią mniejszość wśród reżyserów największych hollywoodzkich produkcji. Tylko nieliczne udaje się przebić do pierwszej ligi.
- Problem nierównych płac dotyka zarówno aktorki, jak i osoby pracujące za kamerą. Zarobki kobiet są często niższe niż ich kolegów.
- W Hollywood nadal mocno zakorzenione są stereotypy płciowe, co utrudnia kobietom zdobycie uznania w męskim środowisku.
- Niektóre organizacje podejmują wysiłki na rzecz zwiększenia reprezentacji kobiet, jednak zmiany zachodzą powoli.
- Istnieją głosy, że aby sytuacja uległa poprawie, potrzebne są systemowe reformy oraz zmiana mentalności wśród decydentów.
Statystyki równouprawnienia w Hollywood
Chociaż kobiety odnoszą sukcesy jako aktorki, ich reprezentacja w innych rolach pozostawia wiele do życzenia. Według danych Instytutu Sundance, w 2021 roku zaledwie 25% filmów miało kobietę na stanowisku reżysera, a tylko 19% - scenarzystki. Brak równouprawnienia jest widoczny nie tylko za kamerą, ale również na ekranie - aż 76% dialogów przypada na postacie męskie.
Sytuacja wygląda nieco lepiej w kinematografii niezależnej, co daje nadzieję na stopniowe zmiany. Niemniej w segmencie dużych, hollywoodzkich produkcji awans kobiet na stanowiska decyzyjne nadal pozostaje wyzwaniem. Przełamywanie stereotypowych ról kobiecych często napotyka opór ze strony producentów i decydentów.
Badania pokazują, że płeć reżysera ma istotny wpływ na to, jak przedstawiana jest w filmie kwestia równości płci. Filmy wyreżyserowane przez mężczyzn rzadziej podejmują te wątki, podczas gdy kobiety częściej poruszają problemy dyskryminacji i praw kobiet.
Mimo niewątpliwych talentów i sukcesów pojedynczych twórczyń, dane statystyczne nieubłaganie pokazują, że równouprawnienie w Hollywood to nadal w dużej mierze mit. Głos kobiet w przemyśle filmowym jest wciąż zbyt słaby, a obecność niewystarczająca.
Różnice w wynagrodzeniach w Hollywood wg płci
Nierówności w traktowaniu kobiet w branży filmowej uwidaczniają się nie tylko w reprezentacji, ale również w kwestii wynagrodzeń. Według raportu opublikowanego przez Magazyn Variety, w 2022 roku aktorzy najlepiej opłacani zarabiali średnio 50% więcej niż ich koleżanki po fachu. Problem nierównych wynagrodzeń dotyczy nie tylko gwiazd, ale także osób pracujących za kamerą.
Systematyczna luka płacowa między kobietami a mężczyznami w Hollywood jest tłumaczona między innymi różnicami w doświadczeniu, popularności czy możliwości negocjacyjnych. Niemniej wiele głosów wskazuje, że to uprzedzenia i głęboko zakorzenione stereotypy leżą u podstaw tego zjawiska.
Różnice w wynagrodzeniach są szczególnie widoczne w przypadku najlepiej opłacanych aktorów i reżyserów z pierwszej ligi. Im mniej popularna gwiazda, tym luka płacowa ma tendencję do zmniejszania się, co świadczy jednak bardziej o powszechnej niedostatecznej wycenie talentu kobiet niż o równości.
- Reżyserka Patty Jenkins za ukończenie filmu Wonder Woman 1984 miała zarobić 7 milionów dolarów.
- Dla porównania, Zack Snyder za film Batman v Superman: Świt sprawiedliwości otrzymał 10 milionów dolarów.
- Natalie Portman została zapłacona o 40% mniej niż jej kolega z filmu Thor mroczny świat cały film.
- Niedawne doniesienia o nierównej zapłacie za rolę w serii Ania, nie Ania wywoływały oburzenie fanów i ekspertów.
Problem nierównych wynagrodzeń jest coraz częściej piętnowany przez gwiazdy i organizacje branżowe. Wprowadzanie systemów audytu i przejrzystości płac ma na celu przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć.
Czytaj więcej: Filmowe inspiracje kulinarne - dania z ekranu w Twojej kuchni
Brak dużych hitów kinowych reżyserowanych przez kobiety
Jednym z przejawów braku równouprawnienia w Hollywood jest niewielka liczba kasowych hitów kinowych wyreżyserowanych przez kobiety. Chociaż w ostatnich latach pojawiły się głośne tytuły stworzone przez twórczynie, stanowiły one wciąż zdecydowaną mniejszość.
W latach 2018–2022 spośród 100 najbardziej kasowych filmów zaledwie 6 wyreżyserowały kobiety. Ta niska statystyka jest konsekwencją faktu, że kobietom rzadziej powierza się realizację wielkich, wysokobudżetowych produkcji ze studia. Dominują w segmencie kina niezależnego i niskobudżetowego.
Przykłady sukcesów frekwencyjnych reżyserek to między innymi Wonder Woman (2017) w reżyserii Patty Jenkins, Kapitan Marvel (2019) wyreżyserowany przez dwóch twórców, w tym Annę Boden, czy Gdzie jest Dory? (2016), za którą odpowiadały Angus MacLane i Andrew Stanton.
Choć liczby wydają się przygnębiające, sytuacja stopniowo się zmienia. Przemysł zaczyna dostrzegać potencjał niewyzyskany przez lata - kobiety odnoszą sukcesy nie tylko jako aktorki, ale również za kamerą. Producenci będą musieli się z tą tendencją liczyć.
Głosy na rzecz większej reprezentacji kobiet w Hollywood
Niedostateczna reprezentacja kobiet na wszystkich szczeblach w przemyśle filmowym jest od lat krytykowana przez organizacje branżowe i ekspertów. Z czasem do głosów tych dołączyły same gwiazdy Hollywood, które otwarcie zabierały głos w sprawie dyskryminacji i molestowania seksualnego.
Ruch #MeToo, zapoczątkowany przez sprawę Harveya Weinsteina, przyczynił się do podniesienia świadomości na temat skali problemu oraz potrzeby zmian systemowych. Kobiety w Hollywood domagają się nie tylko równych wynagrodzeń i takich samych szans, ale także bezpiecznego i wolnego od molestowania środowiska pracy.
- Związek Hollywoodzkich Reżyserów poparł kampanię 4% na Rzecz Różnorodności w Reżyserii, mającą zwiększyć udział kobiet i mniejszości na tym stanowisku.
- Opublikowany niedawno raport Unii Filmowców wzywa do wprowadzenia parytetów przy reżyserowaniu wysokobudżetowych produkcji.
- Frances McDormand w swoim słynnym przemówieniu po otrzymaniu Oscara za rolę w filmie Trzy billboardy... nawoływała do większego promowania historii z perspektywy kobiecej.
Podsumowanie
Dyskryminacja ze względu na płeć w Hollywood to wciąż powszechne zjawisko. Kobiety napotykają bariery w dostępie do prestiżowych stanowisk i ról. Ich wynagrodzenia są często niższe niż mężczyzn o podobnych kompetencjach. Problem dotyczy również molestowania seksualnego, które przez lata bagatelizowano w branży.
Choć sytuacja stopniowo się zmienia, progres jest powolny. Ruch #MeToo przyczynił się do podniesienia świadomości na temat dyskryminacji i przyniósł zapowiedzi reform. Nadal jednak role kobiece są rzadko eksponowane, a kobiety walczą o dostęp do prestiżowych projektów i sprawiedliwą zapłatę. Droga do prawdziwego równouprawnienia w Hollywood wydaje się daleka.
